* Trước khi đọc
Câu hỏi (trang 16 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Theo em, điều gì làm nên sức hấp dẫn của một truyện trinh thám?
Trả lời
– Truyện trinh thám có sức hấp dẫn bởi cốt truyện ly kỳ, bí ẩn, nhân vật được xây dựng độc đáo, bình luận xã hội và lối viết lôi cuốn. Loại hình văn học này giúp người đọc giải trí, thư giãn và suy ngẫm về cuộc sống.
2. Đọc văn bản
Gợi ý trả lời câu hỏi trong bài đọc:
1. Theo dõi (trang 16 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Vụ việc mà luật sư Ét-uốt cần xử lí
Trả lời:
– Vụ việc cần xử lí là: Bà Li-ly Cráp-tri bị giết ngay trong nhà.
2. Theo dõi (trang 17 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Những thông tin nào cho thấy Méc-đơ-lân, Mét-thiu, thím Ê-mi-ly, chú Uy-li-am đều có thể là nghi phạm?
Trả lời:
– Căn nhà của Méc- đơ- lân sinh sống gồm 6 người: bà Li-Ly, chú họ Uy-ly-an (con của em trai bà Li-ly), thím Ê-mi-ly (vợ của chú Uy-ly-an), Méc- đơ- lân, Mét- thiu (cháu của em gái bà Li-Ly), bà giúp việc Ma- thơ.
=> Không gian hẹp, xảy ra tại ngôi nhà nhỏ và cài then ở bên trong, không có dấu hiệu của người ngoài đột nhập vào nhà.
=> Ai trong căn nhà của bà Li- Ly cũng có thể là nghi phạm.
3. Theo dõi (trang 18 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Tại sao bà Ma-thơ khẳng định không ai trong gia đình liên quan đến vụ việc?
Trả lời:
– Bà Ma-thơ khẳng định không ai trong gia đình liên quan đến vụ việc:
+ Mỗi khi có người lên xuống cầu thang, nó kêu cót két ghê lắm. Dù cho người ta có đi nhẹ nhàng cỡ nào đi nữa.
+ Nếu ai trong số ba người họ đi xuống thì tôi đã biết rõ.
+ Tiếng đánh máy của cậu ấy không hề dừng một giây.
4. Suy luận (trang 19 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Luật sư Ét-uốt phỏng đoán như thế nào về vụ án?
Trả lời:
– Ét-uốt phỏng đoán có thể chính nạn nhân đã mở cửa cho người từ bên ngoài vào
5. Theo dõi (trang 19 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Các chi tiết trong lời nói của bà Li-ly.
Trả lời:
– Bà ý bảo người bán thịt không khác gì một thằng xỏ lá và lừa đảo, và bảo tôi mua thêm một phần tư số trà tôi phải mua…
6. Dự đoán (trang 21 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Ai liên quan đến vụ án mạng?
Trả lời:
– Theo em bà Ma-thơ có liên quan đến vụ án.
7. Theo dõi (trang 22 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Bài đồng dao giúp luật sư Ét-uốt nhớ lại chứng cứ nào mà ông đã bỏ sót?
Trả lời:
– Bài đồng dao giúp luật sư Ét-uốt nhớ lại chứng cứ có đồng 6 xu trong túi nhung đen của bà chủ quá cố.
8. Đối chiếu (trang 22 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Người liên quan đến vụ án mạng có đúng như dự đoán của em không?
Trả lời:
– Người liên quan đến vụ án không đúng như dự đoán của em. Em dự đoán 1 trong số 4 người con của bà là thủ phạm.
* Sau khi đọc
* Nội dung chính của đoạn trích: Tác phẩm kể lại vụ việc diễn ra cái chết của bà Li-ly Cráp- tri bị giết ngay trong chính căn nhà của mình đó là vụ “án mạng trong phòng kín” vì không gian hẹp, xảy ra tại ngôi nhà nhỏ cà cài then ở bên trong, không có dấu hiệu của người ngoài đột nhật vào nhà. Vậy nên nghi phạm chỉ có thể là những người sống trong căn nhà đó. Bằng sự suy luận sác bén luật sư Ét- uốt đã phá án thành công vụ án đó.
Gợi ý trả lời câu hỏi sau khi đọc:
Câu 1 (trang 23 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Xác định vụ án được kể lại trong tác phẩm và cho biết không gian, thời gian xảy ra vụ án.
Trả lời:
– Vụ án về bà Li-ly bị giết trong chính ngôi nhà.
– Không gian xảy ra vụ án tại chính căn nhà của Méc-đơ-lân.
– Thời gian xảy ra vụ án của bà Li-Ly
+ Khi bà giúp việc Ma-thơ chuẩn bị dọn bữa tối vào 7 giờ 30 phút thì bà Li-Ly đã chết rồi
+ Thời gian xảy ra vụ án của bà Li-Ly đã xảy ra cách đây ba tuần và sau đó Méc-đơ-lân đến nhờ luật sư tìm ra hung thủ.
Câu 2 (trang 23 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Đặc điểm hệ thống nhân vật của thể loại truyện trinh thám được thể hiện như thế nào trong tác phẩm Bài hát đồng sáu xu?
Trả lời:
– Đặc điểm hệ thống nhân vật:
+ Thám tử: Là nhân vật trung tâm, có vai trò dẫn dắt câu chuyện, điều tra vụ án và tìm ra hung thủ. Thường được xây dựng với trí thông minh, khả năng suy luận logic, óc quan sát tinh tế và bản lĩnh phi thường.
+ Nạn nhân: Là người bị hại trong vụ án, đóng vai trò khởi đầu cho câu chuyện, thường là bị giết
+ Nghi phạm: Là những người bị nghi ngờ có liên quan đến vụ án. Thám tử cần thu thập bằng chứng để xác định hung thủ thực sự.
Câu 3 (trang 23 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Yếu tố ngẫu nhiên nào đã xuất hiện trong quá trình điều tra của luật sư Ét-uốt? Yếu tố đó giúp giúp ích gì cho việc suy luận của vị luật sư?
Trả lời:
– Khi việc điều tra của luật sư Ét-uốt rơi vào bế tắc, yếu tố ngẫu nhiên đã xuất hiện: quán ăn ven đường tên là Hai Tư Chú Sáo Đen
– Tác dụng: giúp thám tử nhớ lại câu ca dao và gợi mở về chi tiết đồng 6 xu.
Câu 4 (trang 23 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Bằng cách nào luật sư Ét-uốt đã phá án thành công? Qua đó, ông đã bộc lộ những khả năng gì?
Trả lời:
– Bằng cách ghi nhớ và xâu chuỗi những manh mối, luật sư đã phá án thành công
– Qua đó, ta thấy những khả năng của ông:
+ Khả năng ghi nhớ những dữ kiện
+ Khả năng xâu chuỗi manh mối
+ Khả năng suy luận tài ba
+ Khả năng quan sát, để ý những chi tiết nhỏ
Câu 5 (trang 23 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Tác phẩm chủ yếu là lời thoại của các nhân vật. Theo em, vì sao nhà văn không miêu tả kĩ quá trình cân nhắc, suy luận của người điều tra?
Trả lời:
– Việc nhà văn không miêu tả kỹ quá trình cân nhắc, suy luận của người điều tra có thể xuất phát từ nhiều lý do khác nhau. Ở tác phẩm này, tác giả muốn để người đọc tự suy luận, kích thích sự tò mò của độc giả và chỉ gợi ý những manh mối thông qua lời thoại của nhân vật. Điều quan trọng là tác phẩm cần đảm bảo tính logic, hấp dẫn và truyền tải được thông điệp mà nhà văn muốn gửi gắm.
Câu 6 (trang 23 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Truyện trinh thám hấp dẫn người đọc bởi yếu tố bất ngờ. Hãy chỉ ra sự bất ngờ trong kết quả điều tra vụ án trong tác phẩm Bài hát đồng sáu xu.
Trả lời:
– Yếu tố bất ngờ trong truyện là khi thám tử kết tội Ma – thơ. Nhiều độc giả không nghĩ con trai của người trung thành nhất lại là kẻ giết người, giết bà chủ của mẹ mình, người đã có ơn với mình.
Câu 7 (trang 23 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Câu chuyện được kể trong tác phẩm gợi cho em những suy nghĩ, bài học gì?
Trả lời:
– Suy nghĩ và bài học: Cần trung thực với những hành động của mình. Đồng thời hãy để ý những chi tiết nhỏ trong cuộc sống, may chăng nó là những chi tiết mở nút cho biến cố trong cuộc đời.
* Viết kết nối với đọc
Bài tập (trang 24 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Vào vai nhân vật Méc-đơ-lân, viết đoạn văn (khoảng 7-9 câu) ghi lại cảm nghĩ về luật sư Ét-uốt sau khi ông phá án thành công.
Trả lời:
Đoạn văn tham khảo
Tôi là Méc-đơ-lân, tôi và em trai sinh đôi sống với bà Li-ly, em gái bà nội tôi, từ năm 14 tuổi. Bà Li-ly vừa bị sát hại trong chính ngôi nhà của mình. Bà bị đánh bằng cái chặn giấy rất nặng, trong khi các thành viên trong gia đình đều có việc riêng của mình. Cảnh sát nghi ngờ cả bốn thành viên trong gia đình. Vì vậy, tôi rất hoang mang khi không biết ai là người đã gây ra cái chết của bà. Tôi đã mời ngài Ét-uốt, vị luật sư nổi tiếng đến nhờ ông tìm hộ. Ngài Ét-uốt đã quan sát rất tỉ mỉ cẩn thận những hiện trường của vụ án. Bằng sự quan sát tinh tế, sự suy luận tài tình và khả năng tư duy nhạy bén, ngài Ét-uốt đã tìm ra hung thủ gây án khiến hắn phải chịu hình phạt xứng đáng. Tôi rất biết ơn và kính trọng ngài.
